30.5.12

SZTUCZKI / TRICKS


balon, sznurek, kamień, woda / balloon, string, stone, water
Morze Adriatyckie / Adriatic Sea, Croatia

Sztuczki (część 3) / Tricks (part 3)
https://vimeo.com/122565181

Apoptoza
Studio BWA, Wrocław
31.05 – 15.06.2012


Tytuł wystawy jest nazwą procesu biologicznego, pochodzącej z greckiego słowa, oznaczającego dosłownie opadanie liści. Jest to naturalny proces zaprogramowanej śmierci komórki w organizmie wielokomórkowym – dzięki temu mechanizmowi usuwane są zużyte lub uszkodzone komórki. Apoptozę można przyrównać do zaplanowanego samobójstwa komórki, mającego na celu dobro całego organizmu. Jest zjawiskiem naturalnym w rozwoju i życiu organizmów.

Artyści zaproszeni do projektu zaprezentują instalacje, filmy wideo oraz malarstwo, odnoszące się do tematyki rozpadu i odnowy. Refleksja nad cykliczną tymczasowością zjawisk w przyrodzie jest punktem wyjścia do rozważań nad jednostkowymi wyobrażeniami o czasie i jego naturze. Nieustająca zmiana i przeobrażenia organicznej materii stanowią inspirację do próby ujęcia człowieka jako części tych procesów. Współczesna kultura Zachodu, odchodząc od cyklicznego pojmowania zjawisk, wywodzącego się ze świata przyrody, pozbawia nas bowiem tej cząstki bezpieczeństwa, gwarantującej powtarzalność rzeczy. Przebieg czasu postrzegamy linearnie: życie i śmierć to początek i koniec, a my sami jesteśmy oderwanymi od globalnych zmian indywidualnościami, na końcu zawsze widzącymi swój rozpad w nicość.

Fascynacja zmiennością organicznej materii, związaną z upływem czasu, przerażenie przemijalnością oraz obsesja utrwalania resztek tego, co jeszcze pozostało, są negatywną reakcją na śmieciowy charakter współczesnej kultury materialnej, nastawionej na szybką eksploatację i natychmiastową wymianę. Tymczasem, zatrzymanie się nad procesualnością zdarzeń jest powrotem do najbardziej pierwotnych potrzeb człowieka.

Dlatego artyści stworzą w galerii azyl, w którym czas się zatrzymuje. Nie chodzi przy tym o wspomnienia, ale o procesy, w których działanie czasu jest na tyle dostrzegalne, że można doprowadzić do stematyzowania tego abstrakcyjnego pojęcia. Tropem, jakim podążą jest opozycja wyrażająca organiczność czasu – opus contra naturam. W alchemii jest to koncepcja ruchu w kierunku źródeł kreacji, pod prąd czasu, wyrażająca procesy deformacji: „aby służyć naturze, alchemik musiał ją zdeformować. By uwolnić ożywioną naturę, musiał zranić naturalną naturę” (P. G. Michalik, Nigredo – podróż do królestwa nocy. Wątki symboliczne w alchemii europejskiej i orientalnej). Według Freuda i Junga opus contra naturam polega na uczynieniu tego, co nieświadome, uświadomionym: sen, który jest par ecellence głównym narzędziem w tym procesie, działa na takich samych zasadach jak alchemiczna deformacja. Procesy gnicia, czernienia, okaleczania i destrukcji są obrazami, poprzez które świadomość opuszcza wyższy świat natury, aby wkroczyć w niższy świat psyche. Wychodząc od tej koncepcji, analizie poddane zostaną powtarzalne procesy zmiany i rozpadu. Rytuały utrwalania tego, co przemijalne, unaocznione zostaną w kreacji form indywidualnej mitologii zaproszonych artystów.

Magdalena Zięba

No comments:

Post a Comment